Çörek otu ve yağları Hint ve Arap medeniyetlerinde gıda ve ilaç olarak uzun bir folklor kullanımı geçmişine sahiptir ve solunum sistemi, kardiyovasküler sistem ve bağışıklık sistemi desteği ile ilgili çeşitli sağlık durumlarının tedavisi için yaygın olarak kullanılmaktadır. Bunun yanında kişisel genel sağlık için pek çok uygulamada uzun yıllardır kullanıldığı bilinmektedir. Zencefilin de genel sağlık üzerindeki olumlu etkileri yanında bağışıklık sistemi geliştirme etkileri üzerine birçok çalışma bulunmaktdır.
Peki bağışıklık dostu olarak gösterilen, en iyi anti-enflamatuar takviye olarak bilinen çörek otu ve zencefil koronavirüs enfeksiyonunda yardımcı olabilir mi? Bu yazıda çörek otu ve zencefilin koronavirüs enfeksiyonuna faydası olup olmadığı hakkında bilgiler bulunmaktadır.
Öncelikle bu yazı değerlendirirken b bilgilendirme amaçlı olduğu ve koronavirüs salgınının devam eden bir durum olduğu göz ardı edilmemelidir. Ve bu salgınla ilgili yeni bilgiler çıktıkça bazı ayrıntıların değişebileceği unutulmamalıdır. Ve halihazırda koronavirüs tedavisinde en etkili tedbirlerin sosyal mesafeyi korumak, el hijyeni ve yüze dokunmamak olduğu bilinmelidir.
Çörek Otu ve Koronavirüs
Çörek otunun ve yağının faydalı olduğu bilinen bağışıklık geliştirme ve kronik solunum yolu hastalıkları etkileri şu şekildedir.
Astım
Haşlanmış tohum ekstresi, 29 astımlı hastanın bir çalışmada (günde 15 mL/kg 0.1 g haşlanmış ekstrakt) astım semptomlarını iyileştirmiştir. Astım semptomlarının sıklığı, hırıltılı solunum ve akciğer fonksiyonlarını 3 ay içinde azaltmıştır Siyah kimyon tohumu özütü alan hastaların ek ilaçlara ve inhalere ihtiyacı azalmıştır. 80 astımlı hastaya ait plasebo kontrollü bir başka çalışmada da benzer sonuçlar elde edilmiştir. Çalışmada, 4 hafta boyunca ağızdan alınan siyah tohum yağı astım kontrolünü geliştirmiştir. Bilim adamları ayrıca akciğer fonksiyonlarında iyileşme eğilimi gözlemlemişlerdir.
4 klinik çalışmanın meta-analizi, siyah tohum yağının astım için geleneksel tedavilere ek olarak yardımcı olabileceği sonucuna varmıştır. Siyah kimyon tohumu özütü astımlı sıçanlarda ve farelerde antienflamatuar etkiler de göstermiştir. Siyah kimyon tohumunun anti-enflamatuar etkileri, astımın klinik çalışmalarında faydalı olmuştur.
Alerjiler
Birkaç küçük ölçekli insan çalışması, çörek otunun, özellikle solunum güçlüğü çeken kişilerde alerjik semptomları azaltmaya yardımcı olabileceğini düşündürmektedir. Bir inceleme (4 çalışmadan, toplam 152 alerjik hastalığı olan hasta), çörek otu tohumu yağının alerjilere yardımcı olabileceği sonucuna vardı. Geleneksel tedaviye ek olarak kullanıldığında astım, egzama ve burun tıkanıklığı gibi subjektif alerji semptomlarını azaltmıştır. Alerjik rinitli 66 hastanın bir başka çalışmasında, çörek otu yağı 2 hafta sonra kaşıntı, burun akıntısı, hapşırma ve tıkanıklık gibi semptomları azaltmıştır Benzer semptomları olan 39 hastada, immünoterapiden sonra günde 2 gr çörek otu tohumu semptomları azaltmış ve nötrofilleri arttırmıştır. Çörek otu, çoklu klinik çalışmalarda alerjilerin solunum semptomlarını azaltmıştır.
Akciğer Hasarı
Bazı bilim adamları, çörek otu tohumunun doğrudan alerjilerin neden olmadığı solunum problemlerine yardımcı olabileceğine inanmaktadır. Tohumların haşlanmış ekstresi, solunum güçlüğü çeken 40 kimyasal savaş kurbanı üzerinde yapılan bir çalışmada solunum ve akciğer fonksiyonlarını iyileştirdi ve inhaler ihtiyacını azaltmıştır. Hayvan çalışmalarında, çörek otu ekstresi, kemoterapötik bir ilaç (bleomisin), kükürt hardal gazı ve hidroklorik asidin neden olduğu akciğer iltihaplarını ve hasarını önlemiştir. Çörek otu tohumu akciğer iltihabı ve hasarı olan kişilerde nefes almayı geliştirme potansiyelini göstermiştir.
Boğaz Ağrısı
Bademciklerinde veya boğazlarında iltihaplı 186 kişi üzerinde yapılan bir klinik çalışmada, çörek otu tohumu ve chanca piedra özleri içeren kapsüller ağrıyı ve yutma güçlüklerini ve ağrı kesici kullanımını azaltmıştır.
Viral Enfeksiyonlar
Hepatit C
Çörek otu tohumu, 30 kişilik bir çalışmada hepatit C’li hastalarda semptomları iyileştirdi ve viral yükü azaltmıştır. Bu durumdaki 75 hastayı içeren başka bir çalışmada, tek başına çörek otu tohumu (500 mg) veya zencefil (500 mg) ile kombine edildiğinde benzer yararlı etkiler görülmüştür.
HIV
Anekdot olarak, çörek otu tohum yağının HIV ile enfekte olan 2 kişide saptanamayana kadar viral yükü azalttığı bildirilmiştir.
Diğer Faydaları
Tavukları yumurtlarken, çörek otu tohumu ile diyet takviyesi Newcastle hastalık virüsüne karşı bağışıklıklarını arttırmıştır. Çörek otu tohumu özü, ekinezya ve bunların kombinasyonu, tavuk ve farelerde grip aşısına karşı bağışıklık tepkilerini uyarmıştır. Farelerde çörek otu tohum, uçuklara neden olan sitomegalovirüs virüsüyle (CMV) savaşmaya yardımcı olmuştur. Çörek otu tohumu özü ve bileşikleri test tüplerinde aşağıdaki virüsleri inhibe etmiştir:
- Farelerden bir koronavirüs (fare hepatit virüsü-A59)
- Simpleks virüsü 1 Herpes ( soğuk yaralar)
- Hepatit C
Çörek otu tohumu insanlarda ve hayvanlarda ümit verici antiviral aktivite göstermiştir. Bununla birlikte, SARS-CoV-2 üzerindeki etkisi bilinmemektedir.
Zencefil Koronavirus ve COVID-19’a Yardımcı Olabilir mi?
Zencefil, test tüplerindeki çeşitli virüslere ve birkaç hayvan çalışmasına karşı anti-mikrobiyal ve anti-viral aktiviteye sahip sağlıklı bir baharattır. Ancak enfeksiyonlarda ve kesinlikle koronavirüs enfeksiyonlarında klinik kanıt yoktur. Zencefil, ARDS ve astım için sınırlı klinik kanıtlara sahip gibi görünmektedir, ancak daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.
Zencefilin faydalı olduğu bilinen etkileri şu şekildedir:
ARDS ve Akciğer Yetmezliği
COVID-19’un en ciddi komplikasyonu akut solunum sıkıntısı sendromu (ARDS) ve akciğer yetmezliğidir. ARDS’si olan ve mekanik ventilasyona bağlı olan kritik hastalığı olan 32 hastada zencefil (bir beslenme tüpünden verilir) ile takviye edilen bir diyet kan oksijen seviyelerini iyileştirmiş, mekanik ventilasyon süresini azalttı ve pnömoniyi önlemiştir. Zencefil, bu nedenle, akciğerlerin iltihaplanmasını azaltmak için umut verici bir yaklaşım gibi görünmektedir.
Enfeksiyon Karşıtı Aktivite
Ne yazık ki, zencefil ile ilgili herhangi bir insan çalışması yoktur ve herhangi bir enfeksiyona yardımcı olabilir. Hücre temelli bir çalışmada, sadece taze zencefil RSV virüsünün insan hücrelerine girmesini engellemiştir. Kurutulmuş zencefil kökü başka bir çalışmada soğuk algınlığına (rinovirüs) neden olan virüse karşı aktiftir. Hücre temelli bir çalışmada, zencefil özütü grip virüsünü tek başına inhibe etmedi, ancak aktive edilmiş beyaz kan hücrelerini (makrofajlar) buna karşı sitokinler üretmiştir. Ancak zencefil ekstraktı tavuk embriyolarında kuş gribi H9N2’yi inhibe etmiştir.
Grip aşısı yapılan farelerde (H1N1) zencefil, shiitake mantarı, poria mantarı ve mandalina kabuğundan elde edilen bir karbonhidrat karışımı aşırı akciğer iltihabını azaltmış, virüs klirensini arttırmış ve T hücrelerinin üretimini uyarmıştır. Zencefilin uçucu yağları bir çalışmada oral uçuklara neden olan virüsü inhibe etmiştir. Zencefil tentürleri, pnömoniye (Staphylococcus pneumoniae) ve üst solunum yolu enfeksiyonlarına (Haemophilus influenzae) neden olabilecekler de dahil olmak üzere test tüplerinde farklı bakterileri öldürmüştür.
Bağışıklık Sistemi
Hayvan çalışmaları zencefilin Th2 baskınlığı için daha iyi olabileceğini ima ediyor. Zencefilde aktif bir bileşen olan Zerumbone, alerjik astımlı farelerde Thl’i arttırmış ve Th2 yanıtını azaltmıştır. Bağışıklık sistemini yeniden dengelemeye ve alerjileri azaltmaya yardımcı olarak çeşitli Th2 bağışıklık maddelerinin üretimini azaltnmıştır. Zencefil ile tedavi edilen farelerde daha az astım semptomları, mukus ve akciğer iltihabı vardır.
Ek hayvan çalışmaları, bu geleneksel zencefil kullanımını desteklemeye çalışmıştır. Zencefil, farelerde Th2 bağışıklık tepkisini ve hava yolu inflamasyonunu baskılayarak astım semptomlarını iyileştirmeye yardımcı olmuştur. Muhtemelen uzun vadeli faydaları olan Th2 hakimiyetini sürdüren genlerin aktivitesini bile etkileyebilir.
Astım
Astım, COVID-19’daki komplikasyonlar için bir risk faktörü olabilir. Ginger, bir doku çalışmasında astımlı atak altında hava yollarını gevşetmiştir. Bununla birlikte, Picrorhiza kurroa (bir Nepal şifalı bitki), zencefil ve ginkgo özleri ile çok bitkisel bir ilaç, 32 astımlı hasta üzerinde yapılan klinik bir çalışmada akciğer fonksiyonunu ve yaşam kalitesini iyileştirememiştir. Hücre temelli bir çalışma, ginger’in bileşiği6-gingerolün solunum yollarında aşırı mukus üretimini azaltmaya yardımcı olabileceğini düşündürmektedir.
Kaynakça:
lifeandthyme.com
owlchemy.co.uk
pantagraph.com